segunda-feira, 25 de julho de 2011

Timor-Leste/CURRICULUM VITAE FRANCISCO GUTERRES "LU OLO" NIAN

25 julho 2011/Fretilin Media http://fretilinmedia.blogspot.com/

EKIPA SUSESU LU OLO – MARI ALKATIRI

“HAMETIN FRETILIN. HAMETIN DEMOKRASIA”

SE MAK FRANCISCO GUTERRES “LU OLO”

Ho naran neebe ema hotu conhese nudar “Lu Olo”, nia moris no sarani Francisco Guterres iha Ossu, Distrito Viqueque iha 7 Setembru 1954.

Lu Olo kaben ho Cidalia Lopes Nobre Mouzinho Guterres, no sira iha oan tolu, Francisco Cidalino, Eldino Nobre no Felezito Samora Guterres.

Hori 1963 to’o 1969 Lu Olo estuda iha Colegio Santa Teresinha iha Ossu, no iha tempo nee nia simu instrusaun escolar husi Padre Salesiano sira. Iha tinan 1969 nia remata kuarta classe.

Iha 1969 nia tama iha Liceu iha Dili no estuda iha Liceu to’o 1973, bainhira nia fila fali ba Colegio Santa Teresinha nudar monitor escolar to’o 1974. Nia fila fali ba Dili iha 1974 hodi hahu fali nia estudus, maibe la consegue tamba nia integra aan ba Luta Contra Colonialismu Potugues.

Lu Olo la consegue estuda fali, to’o iha tinan 2007 bainhira nia estuda curso direitu, neebe nia consegue remata parte teoria tomak iha tinan ida nee no agora halau deit parte pratika.

Iha 1974 nia integra no partisipa nudar dedicasaun exclusiva ba Luta Libertasaun to’o 2000 bainhira nia fo nia aan tomak ba reorganizasaun FRETILIN nian nudar partidu hodi prepara FRETILIN nudar partido ba era post indepdendensia, era demokrasia. Nia froma parte grupo comandante nain 4 deit neebe hela iha ai laran tinan 24 tomak durante funu resistensia.

Hori 15 Setembru 2001 to’o 20 Maiu 2002 Lu Olo kaer knaar Presidenti Assembleia Consituente, neebe hakerek no aporva consituisaun RDTL nian. Nee lori Lu Olo ba reconhesimentu nudar, “Mata Dalan ba Konstituisaun RDTL nian.”

Bainhira independensia nasional RDTL nian restaura fila fali iha 20 Maiu 2002, Lu Olo sae ba knaar Presidenti Parlamentu Nasional RDTL nian to’o 31 Junho 2007.

Lu Olo rekonhesidu nudar lider resitensia ida neebe consegue halo transisaun husi funu nain ida ba lider ida iha era consitusional no estadu direitu demokratiku.

Lu Olo, unico lider funu nain husi tempo resistensia iha Timor-Leste neebe consegue estuda no besik ona atu remata estudus curso pratica direitu, no la kleur sei licensia nudar advogadu.

HISTORIA LU OLO : FUNSAUN POLITIKA/PARTIDARIA

Lu Olo nia historia iha resistensia hahu husi nia militansia iha partidu FRETILIN desde 1974 no nia fo nia aan tomak ba luta ba libertasaun nasional, luta ba ukun rasik aan, neebe dura tinan 24 tomak.

Iha 1974 kedan nia adere ba ASDT tamba nia hare katak paridu ida nee nia defesa ba independencia total Timor-Leste nian, mudansas ba vida social, economica no politika povo Maubere nian liu husi reformas estruturais neebe mosu iha tempo colonialismu nian, mak dalan atu liberta nasaun no liberta povo. Nia hetan mos orientasaun makas husi Padres Salesianos balun neebe hanorin nia kona ba konsiensia no moralidade atu luta ba nia povo no nasaun.

Iha 1975 nia adere aan ba FRETILIN nudar militante, no bainhira Indonesia invade Timor-Lest iha Dezembru 1975, nia mos sae ba foho no ai laran hamutuk ho povo no ho lideransa Comite Central FRETILIN nian. Nia tama hamutuk pelutaun ida FALINTIL nian neebe comandado husi Comandante Lino Olkasa, no hahu nia moris nudar funu nain ba liberta Povo no Patria Maubere.

Iha Junho 1976 nia hetan nomeasaun nudar Vice Secretraiu Ossu nian, Distritu Viqueque, no iha tinan hanesan nia substitui fali Secretariu Zona depois de ida nee hetan capturasaun husi forsas Indonesia nian.

Depois reuniaun dauluk CCF nian iha 1976, Lu Olo hetan nomeasaun nudar Vice Secretariu regiaun Leste nian, no tamba nee nia hahu iha ligasaun direta ho Comando Luta nian.

Iha 1977/78 nia hetan nomeasaun nudar Commissariu Sector Ponta Leste nian. Iha 1978 atu remata, inimigo consegue harahun base apoiu nian no consegue hahu controlla populasaun makas liu ona. Tinan tolu tuir inimigo harahun base de apoiu, hamosu tempo susar tebes ba sira neebe sei iha foho, no obriga fase foun ida halau funu guerilha nian, no jovem Lu Olo mos hili atu halau funu guerilha ida nee, tamba nia hanesan barak, hili tiha ona atu cumpri ho obrigasaun, PATRIA KA MATE.

Iha 1981, resistensia armada FRETILIN nian hetan reestrurasaun iha foho husi lider sira neebe moris hela, hanesan Comandante Xanana Gusmao, Comandante Ma Hunu no Comandante Basuka, neebe tuir mai mate iha combate.

Iha 1982 Lu Olo hetan nomeasaun nudar Adjuntu iha regiaun Leste, no mos halo parte Comando Terseira Companhia Guerilha nian, nudar responsavel politico.

Iha 1984 nia hetan nomeasaun nudar Commissariu Politiku. Iha 1987 nia kaer knaar nee hamutuk ho funsaun executivo bainhira nia hetan transferensia ba Regiaun Cruzeiros, “composto husi Distritus Manifahi, Manatuto Oeste, Aileu no parte Oriental Dili nian.”

Iha 1987, Comandante Chefe Xanana Gusmao, hasai aan husi FRETILIN no harii CNRM (Conselho Nacional Resistensia Maubere), nudar estrategia foun ba luta. Comando politiku FRETILIN nian integra ba Commissaun Directiva FRETILIN (CDF), neebe parte integrante ba Resistensia Armada, neebe Ma Hunu mak Secretariu, no Mau Hodo, Konis Santana no Lu Olo mak Vice Secretarius.

Bainhira Mau Hodo hetan capturasaun husi inimigo iha 1991, no tuir mai Xanana iha 1992, no Ma Hunu entrega aan iha 1993, Konis Santana mak sai Secretariu CDF no mos Comando da Luta, no Lu Olo assume cargo Vice Secretariu CDF nian. Bainhira Comandante Konis Santana mate iha 1997, Lu Olo assume crago nudar Secretariu CDF nian no kaer funsaun politiku iha Resistensia Armada.

Tuir Lu Olo nia proposta, FRETILIN realisa conferencia extraordinaria iha Sydney, Australia, hodi reorganiza Diresaun Central FRETILIN nian. Nunee Conselho Presidensial FRETILIN nian harii no substitui CDF, ho Lu Olo nudar Coordenador Geral Conselho Presidensial FRETILIN nian ba Resistensia Armada, no Mari Alkatiri nudar primeiru Vice Coordenador iha Frente Diplomatica, Ma Hunu nudar Segundo Vice Coordenador iha Frente Clandestina no Mau Hodo nudar Secretario Secretariado Politico Permanente FRETILIN nian iha Frente Clandestina.

Banihira CNRT harii, Lu Olo sai mos membro Conselho Politico Nacional CNRT nian (CPN/CNRT), Secretario Frente Politica Interna (FPI), membru Conselho Politico Militar iha Resistensia Armada, no Coordenador Geral Conselho Presidensial FRETILIN nian.

Iha 26 Novembru 2000 Lu Olo entrega nia kilat M-15 no m unisoens tomak ba commando FALINTIL nian, no nia fila ba Dili hodi halau Conferencia Nacional Quadros FRETILIN nian atu reorganiza estrtura base FRETILIN nian neebe harahun iha funu laran, no prepara atu ba Congresso FRETILIN nian iha 2001.

Congresso FRETILIN iha 2001 elege Lu Olo nudar Presidenti CCF, hanesan mos iha Congressu FRETILIN ba darua iha 2006.

Iha eleisaun Legislativas iha 30 Agosto 2001, Lu Olo lidera FRETILIN ba Vitoria bot hodi manan assentu barak liu hotu atu compoen Assembleia Constituente.

Iha horas 00:00 iha loron 20 Maio 2002 nudar Presidenti Parlamentu Nasional Lu Olo mak halo Deklarasaun Restaurasaun Independencia RDTL nian no fo tomada posse ba Sr Xanana Gusmao nudar Presidenti Republika. Lu Olo mak Deklarador Restaurasnun Independensia RDTL nian.

Iha Abril 2007 Lu Olo nudar candidato ba Presidenti Republika manan votos bot liu candidato sira seluk iha primeirua ronda, maibe lakon iha segunda ronda.

Hamutuk ho Secretariu Geral Partidu FRETILIN Dr Mari Alkatiri, sira rekonhesidu nudar forsa construtiva no positiva neebe konsegue lidera FRETILIN neebe partidu bot liu hotu hodi halo opozisaun de facto (tamba no maske la rekonhese governasaun nudar consitusional) tuir prinsipius demokratiku, tuir constituisaun no lei no rejeita totalmente violensia nudar dalan hodi halo opozisaun ba governu de facto nia ukun.

BA INFORMASAUN DETALHADU KA SELUK TAN CONTACTA HO JOSE TEIXEIRA, COORDENADOR MEDIA: Telemovel: +670 728 7080

Email: jose.fern.teixeira@gmail.com/fretilin.media@gmail.com

FRETILIN.MEDIA0 comments http://img1.blogblog.com/img/icon18_email.gif


Nenhum comentário: